Ağız kuruluğu nedir ve nasıl geçer?

Ağız kuruluğu yetersiz tükürük salgısı sebebiyle meydana gelen ve bireylerin günlük hayat niteliğini düşüren sıhhat problemlerinden birini oluşturuyor. Kullanılan ilaçlar, sistemik hastalıklar, alkol ve sigara tüketimi gibi değişik namacıylalerle meydana çıkan ağız kuruluğu, tedavi edilmediği takdirde ağızda rahatsızlık hissine namacıyla olabiliyor. Ağız kuruluğunun sebepleri internette sıkça araştırılıp merak ediliyor.

Ağız sağlığı açısından, ağız amacıyladeki tükürük sayısının normal seviyelerde olması önemlidir. Her yaş grubunda görülen ağız kuruluğu, çoğu değişik sıhhat sorunlarının de sebebi olarak adlandırılır. Peki, her bireyin sıkça merak ettiği ve sorguladığı ağız kuruluğu nasıl geçer? İşte, ağız kuruluğu rahatsızlığı ile alakalı birtakım bilgiler..

Ağız ve genel sağlığın devamlılığı amacıyla tükürük sayısının normal civarda olması önemlidir. Fakat detaylı sistemik hastalıklar ve sarfedilen ilaçlar tükürük sayısını etkiler. Yaş değişiklıklarının salgılanan tükürük miktarına kuvvetli bir tesiri yoktur.Yaşlanmayla beraber salgılanan tükürük sayısının azalmasının sebebi, genelde sarfedilen ilaçlardır.

AĞIZ KURULUĞU NİÇİN OLUR?

Kullanılan ilaçlar; depresyon ilaçları antidepresanlar, alerji ilaçları antihistaminikler, diüretikler, kalp ilaçları kardiyovasküler ilaçlar, ağrı kesiciler analjezikler, yatıştırıcı ilaçlar sedatifler ve tansiyon ilaçları antihipertansifler gibi reçete edilebilen 400’ün üstünde ilaç ağız kuruluğuna sebep olabilir. Sistemik hastalıklar; şeker hastalığı (diabet), parkinson hastalığı, sjögren sendromu, hıv/aids gibi hastalıklar ağız kuruluğuna sebep olabilir. Kanser tedavileri; radyasyon tedavisi, kemoterapi ağız kuruluğuna sebep olabilir. Alkol ve sigara tüketimi, ağızdan soluma ağız kuruluğuna sebep olabilir..

AĞIZ KURULUĞU NASIL GEÇER?

Tükürük bezi hipofonksiyonu ve ağız kuruluğunun erken teşhisi ve komplikasyonlarının engellenebilmesi amacıyla 3 aşamalı muayene gerekmektedir…

1- hastanın şikayeti ve hastalığın hikayesi

– Ağızdaki tükürük miktarı çok az, çok çok ya da farkında değilmisiniz?
– Yutkunmada zorluk yaşıyor musunuz?
– Yemek yerken ağız kuruluğu hissediyor musunuz?
– Kuru besin tüketirken sıvı yudumlama gereksinimi duyar mısınız?
– Tat almanızda arıza var mı?
– İlk soruya verdiği ‘çok az’, başka 3 soruya verdiği evet cevabı azalan tükürük sayısını gösterir.
– Dudakların diş ya da protezlere yapışmasıyla çiğneme, yutkunma, konuşma ve yemede sorunlarınız var mı?
– Yoğun, ağdalı tükürük kıvamı hissediyor musunuz?
– Dudaklarınız kuru ya da çatlak görüntülü ve kırmızı, acele kanayan dişetleriniz var mı?
– Tekrarlayan Ağız içi yaraları ve dil yüzeyinde kuruluk ve değişiklıklar var mı?
– Dişlerin, diş eti ile birleşim bölgelerinde ya da kök yüzeylerinde diş çürükleri var mı?
– Kötü ağız kokusu var mı?

2- Hastanın tıbbi hikayesi

– Tükürük salgı miktarı ve ağız kuruluğu, natural olarak, detaylı hastalıklar ve buna bağlı ilaçların kullanım detaylılığı ve sıklığı ile değişebilir.
– Tükürük salgı sayısını ve ağız kuruluğunu etkileyen hallere bayanlar, erkeklerden daha duyarlıdır. Mesela sjögren sendromu, rheumatoid artrit, scleroderma, hipotiroid, depresyon, yeme arızaları gibi rahatsızlıklar bayanlarda daha sık görülmektedir.
– Kötü beslenme alışkanlıkları, burun tıkanıklığı ve ağızdan soluma, ağız kuruluğu şikayetlerini artırır.
– Tütün, alkol ve keyif verici ilaçlar yalnız tükürük sayısını etkilemez, aynı vakitte tükürük niteliğini de etkilemektedir..

3- Diğer muayene yöntemleri

– Sialometrik testler, tükürük testlerinin yapılması
– Ağızdan alınan tükürük örnekleri ile tükürük akış miktarı ölçülebilir. 
– Minör tükürük bezlerinin biopsisi yapılabilir
– Ağızdaki bakterileri açıklamak amacıyla Mikroflora analizi ve Kan analizleri ağız kuruluğunun kaynağını incelemede sarfedilen başka yöntemler arasındadır..

DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER!

– Geceleri hava nemlendiricilerinin kullanılması ile rahatlama sağlanabilir.
– Sakız, tatlandırıcılı sert şekerler gibi tükürük salgısını artırıcı besinlerin tüketilmesi bireyi rahatlatır.
– Sık sık su yudumlamak…
– Su bazlı dudak nemlendiricileri kullanmak şikayetleri en aza indirmede uygulanacak kolay önlemlerdir.

Bazı hallerde hastalara suni tükürük sprey ve jelleri (ağız nemlendiricileri) ile ağız ortamını nemlendirme önerilebilinir. Fakat bu tür uygulamalar limitli bir vakit aralığında etkilidirler. Bu yüzden konuşma ve gece yatma vakitından evvelce kullanımları idealdir.. dendi.