İşte beyni güçlendiren besinler!

Beyin sağlığı ile beslenme arasındaki direkt olarak temasa ilgi çeken uzmanlar, beynin sıhhatli yaşlanması amacıyla Omega3 başta olmak üzere E vitamini, C vitamini, B12 vitaminlerinin ehemmiyetini vurguluyor. Vücudumuz doğrulusunda üretilmeyen Omega 3 ve Omega 6 çoklu doymamış yağların kesinlikle gıdalerden alınması lüzumiyor.

Beslenme ve Diyet Eksperi Özden Örkçü, beyin sağlığı ile beslenme arasındaki ilişkinin mühim bulunduğunu söyledi. Beslenmedeki yağ miktarı ve bu yağın içeriğinin sıhhatli yaşlanmada lüzumtiğince mühim bulunduğunu kaydeden Örkçü, “Yağlar ve yağ asitleri; ateroskleroz, tromboz ve enflamasyonu tetikleyici tesirsi namacıylaiyle beyin işlevlerini da olumsuz tesirleyebilir..

Genel olarak doymuş yağ, trans yağ, kolesterol kullanımının olumsuz; doymamış yağ asitleri ve bilhassa omega-3 ve balık kullanımının olumlu tesir ettiği saptanmıştır” dedi..

Omega3 kullanımı namacıyla mühim?

Özden Örkçü, birtakım çalışmalarda, bilhassa omega-3 takviyesinin bilişsel fonksiyonlarda düzelme sağlarken, doymuş yağlardan varlıklı beslenmede ise kognitif fonksiyonlarda gerileme bulunduğunun savunulduğunu söyledi. Omega-3 yağ asitlerinin yaşlanma vakitcinde beyni koruduğunu bildiren Özden Örkçü, “Beyin sağlığımızı korumada bilhassa Omega 3 Çoklu Doymamış Yağlardan (PUFA) varlıklı beslenmek ve yağ içeriklerini seçerek tüketmenin mühim bulunduğu söylenebilir. Fakat tekrar de beslenmede seçicilik benimsenmeli, tek yönlü takviye mamüller tavsiye edilmemelidir” dedi..

Omega3 ve Omega6 gıdalerden alınmalı

Beyin ve sinir sistemi amacıyla lüzumlu olan Omega 3 ve Omega 6 çoklu doymamış yağlarının beden doğrulusunda üretilmediğini altını çizen Özden Örkçü, “Bunları kesinlikle dışarıdan yani gıdalerden almamız lüzumir. Bu lüzumlulik yüzünden bunlara “lüzumlu- zorunlu” manasında esansiyel yağ asitleri denmektedir” dedi. .

Yağların doymuş yağlar (oda ısısında katı durumda olanlar) ve doymamış yağlar olarak ikiye ayrıldığını bildiren Özden Örkçü, sıhhat açısından yararlılığı olan doymamış yağların da kendi içlerinde ayrıldığını söyleyerek şu verileri verdi:

Tekli Doymamış Yağlar (MUFA): Oda ısısında sıvıdırlar. Bitkilerden zeytin, zeytinyağı ve kanolanın yanı sıra fındık, badem, Antep fıstığı, yer fıstığı gibi kabuklu kuru yemişler ve avokadoda fazladır. Ama süt ve etteki miktarı da az değildir. HDL diye tanımladığımız iyi kolesterolü yükseltir; LDL diye tanımladığımız kötü kolesterolü hafifçe düşürürler..

Omega 3 Çoklu Doymamış Yağlar (PUFA): Oda ısısında sıvıdırlar. Balık (bilhassa soğuk su balıkları: somon, uskumru, ringa, hamsi, sardalya, ton…), kalamar, karides, ceviz, keten tohumu, yağlı tohumlar, ada çayı başlıca kaynaklardır. Pıhtılaşmayı azalttıkları kabul edilir..

Omega 6 Çoklu Doymamış Yağlar (PUFA): Oda ısısında sıvıdırlar. Mısırözü, ayçiçek, aspir, soya ve susam yağları, kabuklu kuru yemişler başlıca kaynaklardır.

Bu vitaminlere ilgi!

Özden Örkçü, beyin sağlığını korumada tesirli olan vitamin ve mineraller ile ilgili şu verileri verdi:

E vitamini: En iyi E vitamini kaynakları doymamış yağ asidi sahibi olan bitkisel yağlar, tohumlar, kabuklu çerezler ve tam tahıllar. Yiyeceklerin, bilhassa unun pişirilmesi ve prosedür görmesi amacıyladeki E vitaminini azaltmaktadır.

Kuşkonmaz, avokado, çilek, kiraz, böğürtlen, yeşil yapraklı sebzeler ve domates iyi birer E vitamini kaynağıdır.

C vitamini: Kuşburnu, yeşil ve kırmızıbiber, turunçgiller, domates ve patateste tespit edilen suda eriyen bir vitamindir. C vitamini birtakım gıda öğelerinin bedende kullanılmasında yardımcıdır.

B12 vitamini: Merkezi sinir sistemi işlevleri amacıyla lüzumlu olup detaylı mekanizmalarla bireyin duygu durumuni düzenlemektedir. Eksikliğinde depresif rahatsızlıklar, bilişsel ve duygulanım bozuklukları, mental konfüzyon, şiddete eğilim, yorgunluk, delirium ve paranoid psikoz gibi nöropsikiyatrik bozukluklar görülebilmektedir.

Ceviz: Melatonin beyin bezesi doğrulusunda salgılanan bir hormondur. Bu hormon uyumayı denetim eden bir mekanizmada rol alır ve aynı vakitte çok güçlü bir antioksidan özelliği gösterir. Ceviz, melatoninin insan vücudunin kullanıma hazır formunu içermektedir.

Melatonin, gece çalışan ve vakit farkından ötürü uyku düzensizliği çeken şahıslarda uyuma rahatsızlıklarını ortadan kaldırabilmektedir. Bu hormonun üretimi beden yaşça büyüdükçe azalmakta ve bu azalma yalnızca uyku düzensizliğine değil büyük ihtimalle antioksidan eksikliği ile de meydana çıkan serbest radikale bağlı hastalıkların da yükselmesine namacıyla olabilmektedir.

Araştırmalar, cevizin antioksidan özelliği sebebiyle kanser tehlikesini azaltabileceğini, kardiyovasküler ve sinir sistemine zarar veren Parkinson ve Alzheimer gibi çok güçlü hastalıkların gelişimini erteleyebileceğini ya da azaltabileceğini öne sürmüştür. Ceviz daha evvelce bahsedildiği gibi varlıklı bir omega-3 yağ tarzı kaynağıdır.

Beslenme bağımlılıkları değiştirilmeli

Yanlış beslenme bağımlılıkları yerine doğru beslenme bağımlılıklarının kazanılmasının, vakitğen hastalık tehlikesinin azaltılmasında asli parametrelerden biri bulunduğunu bildiren Özden Örkçü, “Diyetteki değişiklıklar yaşam boyunca sıhhat üzerine olumlu ve olumsuz tesirlere yol açmaktadır..

Yapılan olumlu değişiklıklar bireylerin sıhhat durumunin korunmasını sağlarken, meydana gelebilecek kanser, kardiyovasküler hastalıklar, diyabet, hiper¬tansiyon, osteoporoz vb. hastalıkların oluşum tehlikesini de azaltmaktadır. İnsan sıhhatli ve üretken bulunduğu vakitce yaşam kalitesi yükselir. Yeterli ve dengeli beslenme, yaşamın her dehemmiyetinde ideal etraf koşulları ile beraber insan sağlığının esasını oluşturmakta, sıhhat hizmetlerinde koruyucu ve tedavi edici yeri daha çok fark edilmektedir. Metabolik rahatsızlıkların ya da vakitğen rahatsızlıkların yanı sıra diyete kalori kısıtlaması, kuşkusuz ki beyin sağlığımızı da olumlu yönde tesirlemektedir” dedi.

Diyette kalori kısıtlamasının başta Alzheimer olmak üzere, bilhassa yaşla çoğalan nörodejeneratif hastalıklara karşı koruyucu tesire sahip bulunduğunu bildiren Özden Örkçü, “İstisna olarak yalnızca ALS’de diyette kalori kısıtlanması yerine diyet bünyesinde yağca varlıklı beslenme önerilmektedir” ikazında bulundu.

Beyin sağlığımız amacıyla bu önerilere kulak verin

Beslenme ve diyet uzmanı Özden Örkçü, beyin sağlığı amacıyla ilgi edilmesi lüzumenleri de şu şekilde sıraladı:

*Beynin sevmediği şey, oksijensizlik yani pis hava. Bu amaçla bilhassa büyük şehirlerde yaşam sürdüren kişilerin, açık hava ve ağaçlık alanlarda ya da deniz kıyılarında soluk egzersizleri yaparak beynini oksijene doyurması lüzumiyor.

*Açık havada yürüyüş ve egzersiz yapın.

*Düzenli beslenmek beynin gelişmesinde ehemmiyet taşıyor.

*Tansiyon yüksekliği, damar sertliğinin en mühim faktörlerinden biri. Ölüm sebepleri arasında üçüncü sırada yer alan beyin damar hastalıklarından korunmak ve beynin kan akışını güvenliğini sağlamak amacıyla tansiyonu lüzum diyetle lüzumse tıbbi tedavi ile dengede tutmak şart.

*Sigara bütün bedene bulunduğu gibi betekrar de mühim ölçüde zarar veriyor..

*Alkol beyin hücrelerini uyuşturuyor. Sarhoşluk durumu diye tanımladığımız durumlarda, beyin hücrelerinin metabolizmasının bozulmasına ve bütün zihinsel fonksiyonlarda denetimün ortadan kalkmasına namacıyla oluyor..

*Kan yağları, kolesterol ve aynısı yağlar kalp ve vücudun diğer organlarında bulunduğu gibi beyin damarlarına da oturarak tıkanıklıklara sebep oluyor..

*Uyku da beyin işlevleri amacıyla ehemmiyet taşıyor. Her gün altı-sekiz saat arasında uyumak, bütün gün çalışan beynin dinlenmesine sebep oluyor. Bu vakit zarfında arşivlemek istediği gereçleri beynin temporal bölgesinde depoluyor. Bu prosedür fakat uykuda gerçekleşebiliyor..

*Her gün yaptığınız rutin işlerde değişiklık yapın. Markete giderken kullandığınız yolu vakit vakit değiştirin değişik yollardan gidin. Beyninizi şaşırtın, böylece beyin hücrelerinizi aktive eder..

*Sosyal ortamlara girin. İnsanlarla konuşup, detaylı hususları tartışın. Beyin fırtınası yapın..

*Bulmaca çözün, yeni tanıştığınız insanların adını hatırlamaya çalışın ve kitap okuyun. Bu hem prosedüriş hem de yakın belleğinizi çalıştırır..