Psikolojide kusursuzluk şeması: “Sevildikçe soğuyorum”

İnsanların bir birden fazla hareketlerinin altında yatan sebeplerin farkında değillerdir. Bir halde tüm sorunun kendinde olduğuna inanmakla birlikte, kendi varlıkların bu sorunu oluşturduğuna inanırlar. Bilhassa birilerine karşı sevgi besleyen beşerler, karşıdan da birebir sevgiyi aldıklarında anında uzaklaşmaya başlarlar. İşte uzman psikologlar bu badirenin altında yatan gerçeği açıkladı…

Bir biçimde birilerine karşı sevgi beslerken, karşı tarafın size kıymet vermesi ve hoş kelamlar söylemesiyle soğuma hissediyorsanız ya da hiç sizinle ilgilenmeyecek karakterlere karşı ilgi ve alaka duyuyorsanız, psikolojide kusursuzluk şemasına sahip milyonlarca beşerden biri olabilirsiniz. 

KUSURSUZLUK ŞEMASI NEDİR?

Kusursuzluk şemasının aslında değersizlik hissi kaynaklı olduğunu açıklayan uzmanlar, bu biçim şemaların hayatımızın erken periyodunda oluşmaya başlayan , hislerimiz, benliğimiz, başka beşerlerle olan irtibatlarımız doğrultusuna oluştuğunu ortaya koymuştur. Kusursuzluk şemasına sahip beşerler, kendilerini doğuştan bedelsiz, kusurlu, kıymetsiz hissetmesiyle birlikte aslında bu stil bir niyete de yalnızca kendi derinliklerinde sahip olmalarıyla ünlüdür. Çocukken bir ekip gereksinimlerin karşılanmamasıyla birlikte, bazen de fazla karşılanmasıyla gün yüzüne çıkmaktadır. Çocukluktan itibaren edinilen tecrübelerle, münasebetlerin farklı boyutlarda algılanmasını sağlamaktadır. 

KUSURSUZLUK ŞEMASINA İLİŞKİN BELİRTİLER NELERDİR?

⇒ Kusursuzluk şeması olarak bilinen değersizlik hissi, daima kendinizi kusurlu hissettirecek durumlar oluşturmakla ilgilidir. Bu durumdan kaçınmak için efor sarf eden birey, çok fazla bu husustan uzaklaşamamaktadır.

⇒ Kişi kendini bedelsiz hissettirecek durumlara karşı boyun eğip, aslında o denli algısıyla hareket edebilmektedir.

⇒ Karşı cinse karşı ilgi duyarken, paha gördüğünü anladığı anda soğuyabilmekte ya da ona ilgi göstermeyecek birine aşık olabilmektedir. Bu durum karşısında aslında kişinin kendine “Ben değersizim beni sevme” algısı olduğunu açıklayan uzmanlar, genelde ikili münasebetlere giremediklerini, sonrasında ise “Zaten beni kimse sevmez” üzere bir algıya sahip olduklarını bildirdi.

⇒ Reddedilmeye ve eleştirilmeye çok hassasiyet gösterilir. Sorunlar için genelde daima oburu suçlanır.

⇒ Genelde eleştirel ve reddedici partnerler seçebilirsiniz. Sizi kıymetli bulanları ise siz beğenmeyebilirsiniz. Bu durumda sizin için şu cümle çok tanıdık olabilir: “Benim üzere birini beğenen birinin nesini beğeneyim ki!”

⇒ Yakın ve toplumsal bağlardan uzak kalma gereksinimi olabilmektedir. Kusursuzluğunuzun oburunu fark etmesine müsaade vermeme durumu olarak açıklanır.

⇒ Kusurlu hissettiğiniz anlarda -ki oburu fark etmemeli algısı- çok kıskanç ve hırslı olabilirsiniz.

⇒ Ya en güzel olacaksınızdır ya da yapmayacaksınızdır. Zira siz kusurlu olduğunuz için geri kalan her şey harika olmalıdır. Buna bağlı olarak kendinizi yalnızca kusursuz hissedeceğiniz bir küme ya da arkadaşlarla takılmayı tercih edebilirsiniz. Münasebetiyle sizden daha yakışıksız ya da başarısız beşerlerle arkadaşlık kurarsınız.

KUSURSUZLUK ŞEMASININ OLUŞMASININ SEBEBİ NEDİR?

Çoğu ailenin eleştirel yapısı çocuklarda yetişkinliğe geçtikleri evreden sonra bu durumu ortaya çıkarmaktadır. Takdir edilmeyen başarılı görülmeyen, daima tenkit yağmuruna tutulan çocuk, ileride kendini bedelsiz hissederek bu durumu kabullenmiş olarak hayatına devam eder. Aile içerisinde bir haksızlık esnasında tercih edilmeyen ekseriyetle siz olmuşsanız ve ebeveynleriniz daima sizin makus, öbürleri üzere başarılı olmadığınızı söylemişse, daima size yaramaz ve haylaz olduğunun altını çizmişse “değersizm” sebebi olabilmektedir.

KUSURSUZLUK ŞEMASI BAĞLARI NASIL TESİRLER?

• Eşinizle birlikteyken ya aşağılık hisseder ya da aşağılık hissettirirsiniz.
• Eşiniz çok alımlı ve daima istenilen kişi olabilir lakin sizin için size geldiği anda bütün kıymeti kaybolmuştu. Zira onunda kusuru sizce sizin üzere kusurlu birini sevmesidir.
• Dışarıdaki beşerler hakkınızda ya çok sıcak ya da çok soğuk diyebilmektedir. Zira kusursuz biri varsa soğuk, kusurlu birileri varsa sıcak kanlı olabilirsiniz.
• Aşırı kıskanç ve sahiplenici davranabilirsiniz.
• Size birinin sizi sevdiğini söylediğinde daima onaylama ve teyit etme gereksinimi duyarsınız.
• Çocuğunuz ya da sizden küçük kardeş varsa daima bir tenkit ve bağırmayla iş yaptırma yoluna gidebilirsiniz.
• Kariyer hayatınızda en ufak bir ret ya da tenkitte pes etmek isteyebilir, ümitsiz ve depresif olabilirsiniz.
• Kusurluluk Şemasına sahipseniz flört etmek ya da bir bağlantı yaşamaktan büsbütün kaçınıyor olabilirsiniz. Karşı cinsi ziyanlı ya da ilgiyi gereksiz olarak algılayabilirsiniz. Yalnızlık size daha cazip üzere gelebilir.

KUSURSUZLUK ŞEMASI NASIL TEDAVİ EDİLİR?

Bu mevzuda açıklama yapan uzmanlar, psikolog tarafından dayanak alınarak ilerlenmesi ve öz hürmetin geri kazanılması temelli bir başlangıç yapılması gerektiğini öne sürdü. Bir çok beşerde olmasına karşın herkesin yalnızca kendinde olduğunu düşündüğü bu badirenin ortadan kalkması ve dengelenmesi için uzman bakışa muhtaçlık olduğunu lakin bunun dışında da terapiyle insanlara bakış açısının değiştiğini, daha gerçekçi ve düzmece ispatlar olmadan beşerlerle bağlantı kurabildiğini açıkladı. Bu sayede oburlarının yanında yapmak isteyip de yapamadığınız şeyleri yapabildiğinizi belirten uzmanlar, kendinizin farkına ve bedeline varmanız için hiç bir vakit geç olmadığının da altını çizdi.

Kaynak: https://www.yasemin.com/aile/haber/2990136-psikolojide-kusursuzluk-semasi-sevildikce-soguyorum