Türkiye’de hepatit B görülme sıklığı azaldı

Sıhhat Bakanlığı bilgilerine göre, Türkiye’de 5 yaş altı çocuklarda 1990’da 100 binde 6,2 olan akut hepatit B hastalığı görülme sıklığı, geride bıraktığımız sene 100 binde 0,1’e geriledi. Hepatit A aşı programları neticesinde da hepatit A’nın görülme sıklığı 2018’de 100 binde 0,33 olarak belirlendi.

Anadolu Ajansı’nın aktardığı habere göre, Türkiye, BM Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerinin başarı göstergelerinden biri olan “5 yaş altı çocuklarda akut Hepatit B hastalığı görülme sıklığının 100 binde 1’in altına indirilmesi” hedefine ulaştı.

Sıhhat Bakanlığı verileri, Türkiye’de 0 5 yaş altı çocuklarda 1990’da 100 binde 6,2 olan akut hepatit B hastalığı görülme sıklığı, geride bıraktığımız sene 100 binde 0,1’e düştü.

Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ) bilgilerine göre, dünyada 325 milyon şahıs hepatit B ve hepatit C ile enfekte. Yılda 1,4 milyon şahıs hepatitlere bağlı ilerleyen siroz ve karaciğer kanseri gibi nedenlerden ötürü yaşamını yitiriyor.

Birleşmiş Milletler (BM) Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri kapsamında, 2030’a kadar hepatitin elimine edilmesi amaçlanıyor. Bu tarafta DSÖ doğrulusunda “Viral Hepatitler Küresel Sıhhat Sektörü Stratejisi 2016-2021” uygulamaya konuldu.

Türkiye’de de Sıhhat Bakanlığı doğrulusunda “Türkiye Viral Hepatit Önleme ve Kontrol Programı 2018-2023” yayımlanarak uygulamaya girdi. Program kapsamında, başta risk altındaki şahıslar olmak üzere bütün toplumun farkındalığının artırılması, bulaşmanın önlenmesi, hastalığın erken belirlenmesi ve tedavisi ile siroz ve kanser gelişiminin önlenmesi faaliyetleri yürütülüyor.

HEPATİT A GÖRÜLME SIKLIĞI, 100 BİNDE 0,33’E DÜŞTÜ

Sıhhat Bakanlığından alınan bilgiye göre, “karaciğer iltihabı” olarak tariflenen hepatit, tüberkülozdan sonra en sık ölüme yol açan enfeksiyon hastalığı olarak kabul ediliyor. Birçok nedene bağlı gelişebilen hepatit virüs çeşitleri ise A, B, C, D ve E olarak belirtiliyor. Hepatit B ve Hepatit C virüsleri uzun vadede süreğen karaciğer hastalığı, siroz ya da karaciğer kanserine yol açabiliyor.

HEPATİT NASIL BULAŞIYOR?

Hepatit A, bu faktör ile kirlenmiş su ve gıdalarla salgınlara yol açabilen, kötü tertemiz koşullardan ötürü rahatlıkla bulaşabilen bir hastalık olarak kendini gösteriyor. Çocukluk çağlarında hafif belirtilerle geçirilen Hepatit A enfeksiyonu, ileri yaşlarda daha ağır seyrediyor ve kuvvetli karaciğer hastalığı ile ölümlere yol açabiliyor.

Türkiye’de, hijyen kurallarına ve temizlik koşullarına uyum, temiz su kaynaklarına ulaşımın artışı, sosyo-ekonomik koşullarla alakalı başka göstergelerin iyileşmesi ve 2012 sonu itibarıyla başlayan Hepatit A aşı programları neticesinde hastalık görülme sıklığı, 2018’de 100 binde 0,33’e kadar düştü. Türkiye’de çocuklara 18’inci ve 24’üncü aylarda ve risk grubundaki şahıslara en az 6 ay ara ile sıhhat kuruluşlarında 2 doz durumunda bedava hepatit A aşısı yapılıyor.

“TÜRKİYE, HEPATİT B SIKLIĞININ DÜŞÜRÜLMESİNDE HEDEFE ULAŞTI”

Hepatit B ve C, denetim edilmemiş kan ve kan ürünlerinin transfüzyonu ile sterilize edilmemiş cerrahi malzemelerin kullanıldığı tıbbi ya da diş müdahaleleriyle kullanılmış enjektör, tıraş bıçağı, diş fırçası gibi eşyaların paylaşımıyla sterilize edilmemiş araçlarla dövme, akupunktur ya da beden takılarının uygulanmasıyla, hepatit B ve C taşıyıcılarının aile içi ilişkiıyla anneden bebeğe doğumda ve sonrasında, ilaveten güvenilir olmayan cinsel ilişkiyle bulaşabiliyor.

Hepatit C virüsü ise B virüsü bulaşma yolları ile benzer olmakla beraber enfekte kan ve kan ürünleri ile direkt olarak ilişkila yaseneıyor, enfekte kan ile ilişki etmiş başka beden sıvıları da bulaşma yönünden kaynak olabiliyor.

AŞI, HEPATİTTEN KORUNMADA EN ETKİLİ YÖNTEM

Hepatit B hastalığından korunmada en etkili yol ise aşılama olarak belirtiliyor. Türkiye’de Hepatit B aşısı 1998 itibarıyla rutin çocukluk çağı aşı takviminde yer alıyor. Bakanlığın, Genişletilmiş Bağışıklama Programı kapsamında Hepatit B aşılamaları yüksek öncelikli stratejileri arasında yer alıyor.

BM Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerinin başarı göstergelerinden biri “5 yaş altı çocuklarda akut Hepatit B hastalığı görülme sıklığının 100 binde 1’in altına indirilmesi” olarak belirtiliyor. Bu kapsamda, Türkiye’de 1990’da 5 yaş altı 370 olan akut Hepatit B olay sayısı, 2018 itibarıyla 7’ye düştü. 5 yaş altı çocuklardaki akut Hepatit B hastalığı görülme sıklığı da 1990’da 100 binde 6,2 iken, 2018’de 100 binde 0,1’e geriledi.

Türkiye’de, Hepatit B aşısı bebeklere ilk dozu doğumda, 2’nci ve 3’üncü dozları ise 1 ve 6 aylıkken, risk grubundaki şahıslara ise 0, 1 ve 6 ay takvimi ile 3 doz olarak ve bedava uygulanıyor.

HEPATİT C TEDAVİSİNDE YÜZDE 95’İN ÜZERİNDE İYİLEŞME SAĞLANIYOR

Henüz aşısı bulunmayan Hepatit C virüsüne karşı kullanılmaya başlayan yeni ilaçlarla tedavide ise yüzde 95’in üstünde iyileşme sağlanıyor.

Hepatit D virüsü kan ve kan ürünleri ilişkiıyla kas içi ya da damar içi enjeksiyonlarla deri ve mukoza yolu ile ve cinsel yolla bulaşabiliyor. Tedavisi ve aşısı bulunmayan Hepatit E virüsü ise dışkıyla ilişki yolu ile bulaşıyor. Vahşi ve evcil hayvanlarda tespit edilen Hepatit E, akut enfeksiyona yol açıyor.