Varis Kapak Kaçağı
Kaçak denilen olay toplardamar sisteminde kanın aşağı yanlışsız gitmesini engelleyecek kapakların yetmezliğidir. Yani tam kapanmaz ya da tam kapansa bile ortadaki boşluktan kana aşağı kaçar zati genişlemiş olan damarda genişleme hızlanır ve sonuçta varis hastalığı oluşur.
· Kapaklarda oluşan yetmezlik temelde kapağın kendisinde kaynaklanan (primer) ya da onun dışında gelişen nedenlerden (sekonder) ortaya çıkar. · Bu mevzuyu Deveranın Babası W.Harwey birinci kere tanımlamıştır. Üstte basitçe aktarılan temel bilgi günümüze kadar geçerliliğini korumuştur.
· Toplardamar sisteminde çok seçkin olarak doğuştan kapakların gelişmediği durumlar görülebilir. Çok seçkin bir durumdur. Literatürde 14 hasta bulunmaktadır. İki kişinin akrabalarında da emsal durumun olması akla genetik geçişi getirir. Bu hastalarda çok erken devirde venöz yetmezlik gelişmektedir.
· Venöz Yetmezlik varis ile birlikte oluşan genel patolojidir. · Doğuştan kapak eksikliği bulunanlarda ayak bileğinin iç yüzünde yara oluşumu görülmesi sıktır. Ayakta şişlik (ödem) tabloya eşlik edilir. · Kanın aşağıda göllenmesi ayağa kalkıldığında bacaklara yanlışsız kanın geçişi ile kalbe dönen kan ölçüsünün azalması ve sonuçta kalbin pompaladığı kanın azalması tansiyonda düşüklük: Ortostatik (pozisyonel) Hipotansiyon yapar. Birdenbire ayağa kalktığınızda tansiyon düşmesine bağlı baygınlık görüşebilir. Her varis hastasında görülecek diye bir kural yoktur.
· Farklı bulgulardan birisi de otopsi çalışmalarında Sol Karın içi fende (iliak ven) daha az sayıda kapak bulunduğu tespit edilmiştir. Sol bacakta daha çok varis görülmesinin sebebinin bu olduğu sav edilmiştir.
” Benzeri bir çalışmada varisi olmayan sağlıklı gönüllülerde ailevi varis hikayesi olanlarda bu kapakların olmadığı görülmüştür. Bu da varisin gelişiminde genetik faktörlerin ehemmiyetini göstermiştir.
· Bir öteki çalışmada varisleri olan erişkin ve çocuklarda (evet çocuklarda da varis görülür) değişik bulgular görülmüştür. Erişkinlerin % 16’sında ve çocukların % 32 sinde kapak olmadığı saptanmıştır. Beyazlarda Afrikalılar nazaran kapak eksikliği daha çok bulunmuştur.
· Tüm bulgulardan kapak gelişimin olmaması ile varis hastalığını gelişimi konusunda hala kâfi bilimsel ispat yoktur.
· Varisli toplardamarlarda kapakların mikroskobik çalışmalarında distrofik değişiklikler yapılmıştır. Kolajen lifleri, elastik lifleri ve kas hücrelerinde bozukluklar görülmüştür.
· Derin toplardamarda oluşan tromboz (pıhtı) geçirmiş hastalarda oluşan iltihabi tepki ile (flebit, yalnızca pıhtı değil tıpkı vakitte damar duvarında iltihap olur) sonuçta % 25 oranında varis gelişir. DVT’lerin yani Derin ven Trombozunun uzun devir kahırları ortasında bu da bulunur. · Olağan bir toplardamarda genişleme (dilatasyon) vakit içinde bu kapaklarda fibrozis (bir çeşit yara iyileşmesi) olduğu da mikroskobik çalışmalarda görülmüştür. · Bu genişleme toplardamarın çapının tamamında dairesel bir genişleme olabileceği üzere yalnızca bir bölgede genişleme olması da yeniden kapaklarda yetmezliğe neden olur. Her iki durumda da kapaklarda oluşan yetmezlik ve kanın aşağı kaçması ve oluşan türbülans kapaklardaki hasarı arttırmaktadır.
· Sekonder Yetmezlik işte bu formda olur DVT üzere bir neden bağlıdır. Bilhassa diz altı bölgede oluşan DVT’de pıhtı aşağıya yanlışsız ayak bileğine giden toplardamarlara masraf böylelikle patoloji daha da ilerler. Sonuçta birinci değişiklikler ayak bileğinde görülür.
· Kabaca varis hastalarının ellerindeki ultrason raporlarında gördükleri reflü yani yetmezlik ya da kaçak sözün manasına basitçe bir bakış atmış olduk.
Sağlıcakla kalın..
Kaynak: https://www.doktortakvimi.com/blog/varis-kapak-kacagi
